Những công dụng tuyệt vời từ "Đông trùng hạ thảo" đối với "Hậu Covid-19"
Có thể bạn chưa biết, đông trùng hạ thảo hiện đang được xem là giải pháp giúp phục hồi và cải thiện triệu chứng hậu Covid vô cùng tốt. Hiện nay, nền y tế Việt Nam đang phải đối mặt với nguy cơ quá tải do hội chứng hậu Covid 19 gây ra. Có đến hơn 30% bệnh nhân mắc hội chứng hậu Covid sau khi chữa khỏi bệnh và tiềm ẩn nhiều hệ luỵ, ảnh hưởng đến sức khoẻ và chất lượng cuộc sống. Bài viết hôm nay sẽ nói sơ lược về chức năng của đông trùng hạ thảo với di chứng hậu coivd của người đã từng nhiễm.
-
Hậu coivd là gì?
Các bệnh nhâm mắc phải covid được gọi là F0 đã khỏi bệnh vẫn có thể gặp hàng loạt triệu chứng và di chứng hậu Covid-19 kéo dài từ 2-6 tháng như: sốt, ho, khó thở, mệt mỏi, tim đập nhanh, đau cơ bắp, rụng tóc, rối loạn nội tiết… Một số triệu chứng có thể tự khỏi, một số biến chứng sau khi khỏi Covid trở nặng phải nhập viện điều trị, gây ảnh hưởng sức khỏe và tài chính.
Hội chứng hậu Covid-19 là tình trạng xảy ra ở những người tiền sử nhiễm SARS-CoV-2 đã khỏi bệnh trong vòng 3 tháng và có triệu chứng bệnh kéo dài ít nhất 2 tháng mà không thể giải thích bằng chẩn đoán thay thế. Các triệu chứng phổ biến gồm: mệt mỏi, khó thở, rối loạn chức năng nhận thức và một số triệu chứng khác. Tình trạng kéo dài khiến sức khỏe người bệnh suy giảm, tác động đến đến khả năng quay trở lại làm việc hoặc gây khó khăn trong cuộc sống. Hậu di chứng sau khi mắc Covid-19 ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, thể chất, tốn kém thời gian và tiền bạc để chữa trị.
Theo nghiên cứu theo dõi người bệnh sau nhiễm Covid-19, có từ 33%-76% người bệnh gặp triệu chứng hậu Covid kéo dài ít nhất 6 tháng sau khi khỏi bệnh; 20% người phải tái nhập viện, 80% người bệnh cần theo dõi tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu trong vòng 2 tháng từ khi xuất viện.
-
Các di chứng hậu covid thường gặp
-
Mệt mỏi
Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân mắc hội chứng hậu Covid-19 bất kể ở nhóm người bệnh phải nhập viện hay nhóm bệnh nhẹ tự điều trị tại nhà. Tỷ lệ người bệnh có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2 có biểu hiện mệt mỏi kéo dài sau khỏi bệnh chiếm từ 50%-90%, thông tin này được nhiều quốc gia báo cáo theo dõi người bệnh hậu Covid-19. Phương pháp điều trị cho người bệnh mệt mỏi kéo dài hậu Covid-19 chủ yếu tăng cường thể thao vận động, bổ sung dinh dưỡng, làm việc nhẹ nhàng, tăng cường thời gian thư giãn để cơ thể phục hồi. Theo thống kê, tình trạng mệt mỏi kéo dài tùy theo mức độ thời gian khác nhau, người bị nhiễm Covid-19 nặng, nhập viện, thở máy thì tình trạng này có thể kéo dài từ 2-6 tháng.
-
Di chứng tâm thần kinh đa dạng
Covid-19 và nhiều virus khác có khả năng ảnh hưởng và làm tổn thương hệ thống thần kinh, hệ thống tai trong và tiền đình, gây đau đầu, chóng mặt. Ở trường hợp nặng hơn, người từng nhiễm Covid-19 có khả năng mất tập trung, giảm trí nhớ, rối loạn về tiếp nhận ngôn ngữ. Đây là hội chứng “sương mù não” (brain fog) – có biểu hiện lú lẫn, hay quên – tư duy trở nên mơ hồ, chậm chạp, kém nhạy bén…. “Sương mù não” kéo dài là một trong những triệu chứng thần kinh điển hình đã được ghi nhận ở những người từng là F0 sau khi khỏi bệnh. Nguyên nhân dẫn đến sương mù não có thể virus phá hủy rào cản ngăn dị vật xâm nhập vào não, từ đó gây ra tình trạng viêm não. Đối với một số trường hợp chứng sương mù não sau Covid-19 có thể biến mất sau khoảng vài tháng. Nhưng một số trường hợp nó có thể tồn tại lâu hơn. Điều trị sương mù não phụ thuộc vào nguyên nhân. Ví dụ, nếu bạn đang thiếu máu, bổ sung sắt có thể làm tăng sản xuất tế bào hồng cầu và giảm đi tình trạng sương mù não…
-
Hệ hô hấp bất thường
Nhiều người bệnh phải kiểm tra sức khỏe vì ho, khó thở, đặc biệt khi gắng sức, vận động, leo cầu thang. Phần lớn nguyên nhân dẫn đến bất thường hô hấp là do tổn thương phổi sau nhiễm Covid-19. Đây là di chứng thường gặp đối với F0, phổ biến nhất là tình trạng viêm phổi, xơ phổi, ảnh hưởng trầm trọng đến chức năng hô hấp. Đặc biệt, tình trạng ho, khó thở kéo dài có thể kéo dài trên nhóm người bệnh từng có tiền sử mắc viêm phổi nặng, từng thở máy, điều trị ECMO, lớn tuổi, những người từng thở oxy…. Khi họ thăm khám hậu Covid-19, bác sĩ chụp X-quang phổi, CT Scan đánh giá, phát hiện tình trạng phổi như đông đặc, kín mờ, sẹo, xơ, tổn thương ngoại biên… Dựa trên triệu chứng sẽ được điều trị phục hồi chức năng phổi, một số trường hợp phải nhập viện điều trị do viêm phổi, nhiễm trùng phổi.
-
Di chứng tim mạch
Đã có nghiên cứu những người đã khỏi Covid-19 vẫn có di chứng tim mạch kéo dài, triệu chứng thường gặp: đau ngực, tăng men tim kéo dài – nguyên nhân có thể do viêm cơ tim tiếp diễn từ đợt cấp; hồi hộp. Ngoài ra, một số nhóm người bệnh có biểu hiện mạch nhanh khi nghỉ ngơi, hội chứng nhịp nhanh được cho là do rối loạn hệ thần kinh tự trị. Tình trạng tim đập nhanh xuất hiện trong khoảng 1-3 tháng đầu sau khi họ âm tính virus. Di chứng để lại sau khi mắc Covid này gặp ở những người bình thường lẫn những người có bệnh nền tim mạch. Với người bệnh nền, nguy cơ nhập viện điều trị cao hơn. Còn ở nhóm người trẻ, vận động viên thể thao ít có nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch hậu Covid-19 hơn nhóm bệnh nhân khác.
-
Rối loạn tâm lý
Rối loạn tâm lý có thể xảy ra đối với người đang nhiễm Covid-19 và nhóm người khỏi bệnh. Dù thoát khỏi bệnh Covid-19, nhiều người rơi vào rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu và trầm cảm. Có 3 nguyên nhân dẫn đến rối loạn tâm lý sau khi nhiễm Covid-19 là: Thứ nhất khi bị virus tấn công, hệ miễn dịch cơ thể khởi động chống lại virus nhưng không kiểm soát đúng cách đã gây hại cho tế bào thần kinh dẫn đến rối loạn giấc ngủ, đau đầu… lý do thứ 2 vì tâm lý căng thẳng, sợ hãi khi nhiễm bệnh, khi chịu cảnh cách ly một mình người bệnh cảm thấy bất ổn, sợ lây bệnh cho người khác, sự mất việc làm, sợ chết… Và cuối cùng, khi mới bị bệnh, cơ thể tiết ra nhiều hormone chống lại tình trạng stress. Với những người xảy ra stress kéo dài sẽ khiến các cortisol tăng lên, tạo ra các gốc tự do, rối loạn chuyển hóa… làm cho người bệnh bất ổn, dễ cáu gắt. Phương pháp điều trị rối loạn tâm lý chủ yếu liệu pháp vực dậy tinh thần, tăng cường nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý. Riêng đối với nhóm người bị trầm cảm sau khi hết Covid-19 có thể được điều trị bằng các loại thuốc chống trầm cảm.
-
Cách khắc phục các di chứng hậu COVID
Các chuyên gia y tế đã nêu ra các biện pháp phổ biến để giảm và điều trị biến chứng hậu covid . Để khắc phục biến chứng hậu Covid-19 mức độ nhẹ như mệt mỏi, hơi khó thở người bệnh nên tập thở, đi bộ nhẹ nhàng, bổ sung dinh dưỡng hợp lý. Nếu thực hiện đúng và đều đặn mỗi ngày thì người mắc hội chứng hậu Covid-19 sẽ nhanh chóng lấy lại sức khỏe.
- Tập thở: những bài tập thở sẽ giúp phục hồi chức năng phổi.
- Đi bộ: Sau khi khỏi bệnh bạn nên đi bộ khoảng 30 phút mỗi ngày, sau đó tăng dần thời gian đi bộ, ngoài ra bạn cũng có thể tập thêm những bài thể dục khác tăng độ phục hồi cho phổi như: Hít đất, bơi lội, chèo thuyền…
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng: ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để cơ thể phục hồi là một cách đơn giản giúp cơ thể chữa lành hội chứng hậu Covid-19. Chúng ta nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và protein như: cá béo, thịt nạc, trái cây tươi, các rau có màu xanh đậm, trứng, sữa….
- Khám bệnh hậu Covid-19: Sau khi khỏi bệnh, dù triệu chứng nhẹ trong vòng 3 tháng đầu khỏi bệnh, người nhiễm nên đến cơ sở y tế để thăm khám, theo dõi sức khỏe. Việc khám sớm có thể phát, điều trị sớm các di chứng khiến người bệnh trở nặng.
- Sử dụng các thực phẩm chức năng để hỗ trợ, phục hồi sức khoẻ.
-
Tác dụng của đông trùng hạ thảo trong giảm triệu chứng “HẬU COVID-19’’
Được biết, từ lâu đông trùng hạ thảo được xem là loại dược liệu quý được thiên nhiên ban tặng cho con người với những công dụng tuyệt vời trong việc bổ sung nhiều dưỡng chất cho người dùng. Được y học cổ truyền Trung Quốc đưa vào sử dụng như một loại thuốc bổ nhằm giảm việc sử dụng quá nhiều thuốc cho phổi trong các bệnh hô hấp. Chính thức được phân loại là một loại thuốc trong Dược điển Trung Quốc kể từ năm 1964 (Ủy ban Dược điển, Bộ Y tế Trung Quốc, 1964, 2005). Điều này đã được nghiên cứu và chứng minh trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại ngày nay. Đây cũng được xem là dược liệu giúp hỗ trợ giảm triệu chứng hậu covid:
-
Hỗ trợ điều hòa miễn dịch, hỗ trợ chống viêm nhiễm, bảo vệ các cơ quan (phổi và thận)
Trong trùng thảo có chứa protid, chất béo, một acid đặc biệt là acid cordicepic. Các acid amin chủ yếu là arginin, alanin, histidin, prolin, acid glutamic. Theo tài liệu nước ngoài, đông trùng hạ thảo có tác dụng làm tăng lượng huyết cho tim, làm giãn khí quản, ức chế đối với một số vi khuẩn.
Theo các sách thuốc cổ, thuyết y học cổ truyền Trung Quốc, loại dược liệu này có tác dụng hỗ trợ cân bằng âm dương của phổi và thận, giúp đẩy lùi ho mạn tính và thở khò khè, hỗ trợ chức năng kháng khuẩn, giảm hen suyễn, nhạy cảm với cảm lạnh...
Đông Trùng Hạ Thảo có hoạt tính sinh học như một chất hỗ trợ điều hòa miễn dịch, hỗ trợ chống viêm nhiễm, bảo vệ các cơ quan (phổi và thận). Đông trùng hạ thảo có vị ngọt, tính ôn, có tác dụng bổ dưỡng, hóa đờm, chống viêm, cầm máu, chữa suy nhược thần kinh, đau lưng, ho có đờm, chân tay nhức mỏi, liệt dương, ho ra máu... khắc chế được di chứng của hậu coivd để lại.
-
Bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể
Chưa nói đến khả năng chữa bệnh, chỉ tính riêng giá trị dinh dưỡng thì đông trùng hạ thảo cũng được coi là siêu thực phẩm. Trong Đông trùng hạ thảo, có một loạt các thành phần dinh dưỡng quan trọng bao gồm các loại axit amin thiết yếu, protein, vitamin như B1, B2, B12, E và K, các loại carbohydrate khác nhau như monosaccharides, oligosaccharides và các polysaccharide quan trọng về mặt y học, protein, sterol, nucleoside, và các nguyên tố vi lượng khác như magie, sắt, kẽm,canxi. Trùng thảo cũng chứa nhiều omega 3-6-9; 80 loại enzyme. Tất cả các chất dinh dưỡng này đều là các chất cần thiết để duy trì thể lực cũng như một cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng.
-
Hỗ trợ chống viêm đường dẫn khí ở người bệnh hen suyễn
Y học hiện đại cũng đã đưa ra nghiên cứu chứng minh ở đông trùng hạ thảo có hiệu quả hỗ trợ chống viêm đường dẫn khí ở người bệnh hen suyễn, từ đó giúp giảm các triệu chứng hen. Bên cạnh đó, Cordyceps sinensis còn có khả năng chống oxy hóa, hỗ trợ giảm sự đề kháng insulin trong bệnh tiểu đường, là một trong những bệnh nền gặp ở người nhiễm COVID-19 có tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn người bình thường.
Người già thường có hệ miễn dịch kém dẫn đến dễ bị mắc các bệnh truyền nhiễm. Với thành phần Cordyceps có tác dụng hai mặt trên hệ miễn dịch. Nó vừa tăng cường miễn dịch trong các trường hợp suy giảm miễn dịch, vừa có khả năng ức chế miễn dịch trong các trường hợp miễn dịch phản ứng quá mức.
Khả năng điều hòa miễn dịch của trùng thảo có ý nghĩa rất lớn trong việc dự phòng các bệnh truyền nhiễm, bệnh lý hô hấp rất thường gặp ở người cao tuổi.
-
Đẩy nhanh quá trình hồi phục, khắc phục các triệu chứng hậu Covid
Bên cạnh điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý, các chuyên gia khuyên người bệnh nên sử dụng thêm đông trùng hạ thảo để đẩy nhanh quá trình hồi phục, khắc phục các triệu chứng hậu Covid. Có thể thấy, đông trùng hạ thảo là vị thuốc quý tiếp sức cho cuộc chiến khốc liệt và dai dẳng chống đại dịch Covid-19.
Thực tế, vị thuốc này đã được sử dụng để hỗ trợ đẩy lùi đại dịch SARS những năm 2003. Nhiều quốc gia trên thế giới cũng đã có các công trình nghiên cứu và ứng dụng vị thuốc này trong hỗ trợ điều trị Covid-19.