Ý Nghĩa, Nguồn Gốc Ra Đời Của Bánh Chưng Và Cách Nấu

Đặt và giao hàng tận nơi: 0909 34 99 88

Ý Nghĩa, Nguồn Gốc Ra Đời Của Bánh Chưng Và Cách Nấu
Ngày đăng: 07/11/2022 08:54 AM

    Ẩm thực Việt Nam phong phú và đa dạng hơn từng ngày, nhưng có lẽ người Việt chúng ta sẽ không bao giờ quên được món bánh truyền thống của dân tộc vào mỗi dịp Tết xuân về – bánh chưng. Bánh chưng không chỉ là một món ngon bổ dưỡng mà còn là một món ăn mang đậm hương vị dân tộc, quê hương. Bài viết hôm nay, gạo Phương Nam sẽ giới thiệu đến các bạn nguồn gốc ra đời của bánh chưng, cách chọn nguyên liệu và cách tạo ra món ăn truyền thống của dân tộc ta. Mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây cùng chúng tôi nhé!

    Nguồn gốc và sự ra đời của bánh chưng

    Chắc hẳn ai là con dân Việt Nam đều cũng đã nghe về Sự tích bánh chưng, bánh dày, đó chính là câu chuyện bắt nguồn cho sự ra đời của bánh chưng.

    Truyền thuyết xưa kể lại rằng, khi vua Hùng Vương thứ sáu đã tuổi cao sức yếu, vua muốn tìm một người kế vị truyền nối được ý chí của mình nhưng lại có tới 20 người con trai. Vua bèn hạ lệnh, trong lễ Tiên Vương, ai làm vừa ý mình vua sẽ truyền ngôi cho.

    Các lang ai nấy đều tất bật sai người tìm của ngon vật lạ để dâng vua, chỉ có Lang Liêu là buồn nhất. Chàng là người con thứ mười tám, xưa nay chỉ quen với việc trồng trọt, trong nhà chẳng có gì ngoài lúa gạo, ngô khoai nên không biết tìm đâu ra những sản vật quý giá dâng lên vua cha trong ngày lễ Tiên Vương. Sau một đêm nằm mộng được thần mách bảo, chàng đã chọn ra thứ gạo nếp ngon nhất trong nhà để làm ra hai thứ bánh, một loại có hình vuông và một loại có hình tròn.

    Khi ngày lễ Tiên Vương đến, vua cha rất hài lòng với những lễ vật của Lang Liêu, ngài bèn đặt tên bánh hình vuông là bánh chưng tượng trưng cho đất, bánh tròn là bánh dày tượng trưng cho trời. Vua dùng bánh của Lang Liêu để tế lễ trời, đất và Tiên Vương sau đó truyền ngôi lại cho Lang Liêu.

    Kể từ đó trở đi, cứ đến ngày Tết, vua lệnh cho dân chúng làm hai loại bánh này để dâng lên Tổ tiên cầu mong Tổ tiên phù hộ mang đến vụ mùa thuận lợi cho một năm mới. Dần dần, làm bánh chưng, bánh giầy ngày Tết đã trở thành nét văn hóa đặc trưng trong dịp Tết Cổ truyền của người Việt Nam.

    Ý nghĩa của món bánh chưng mang lại trong truyền thống dân tộc ta

    Bánh chưng, bánh dày không chỉ là những món ăn đặc trưng cho ngày Tết Cổ truyền mà trong đó còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc, thể hiện thế giới quan, nhân sinh quan của cả một nền văn minh lúa nước thời cổ đại. Theo quan niệm của Tổ tiên người Việt, bánh dày, bánh chưng tượng trưng cho “trời tròn, đất vuông”. Bánh chưng được làm từ gạo nếp, đậu xanh nhuyễn, thịt lợn, hành... đều là những nguyên liệu nấu ăn truyền thống của người Việt. Tất cả được gói lại bằng những phiến lá dong xanh mướt có thể được hái ngay trong vườn nhà.

    Bánh chưng, bánh dày xuất hiện vào ngày Tết Nguyên Đán không chỉ là cách mà người nông dân Việt Nam thể hiện sự biết ơn trời đất đã cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, đem lại cuộc sống ấm no cho con người mà nó còn thể hiện được đạo lý "uống nước nhớ nguồn", thể hiện chữ hiếu của người con với cha mẹ. Phong tục dùng bánh chưng, bánh dày làm quà biếu dâng lên cha mẹ ngày Tết cũng từ đó mà trở thành nét văn hóa đặc trưng của Việt Nam, được nhiều bạn bè quốc tế biết đến và thể hiện lòng yêu thích.

    Cách chọn nguyên liệu để tạo nên chiếc bánh chưng truyền thống

    Chọn nguyên liệu là khâu quan trọng hàng đầu khi bạn muốn tự tay gói bánh chưng. Sau khi đã xác định được những nguyên liệu cần thiết, bạn cần nắm được những mẹo sau đây khi chọn lựa nguyên liệu để tạo được hương vị bánh chưng thơm ngon, dẻo bùi và đậm đà nhất.

    Lá dong

    Để có thể gói được một chiếc bánh chưng, nguyên liệu cần chuẩn bị vô cùng đơn giản, trong đó không thể thiếu là lá bánh. Lá để gói bánh có thể là lá dong hoặc lá chuối nhưng gói bánh bằng lá dong sẽ giúp bánh thơm và xanh hơn.

    Khi chọn lá dong, nên chọn lựa những lá không quá già cũng không quá non - hay còn gọi là lá dong bánh tẻ, loại lá này giúp việc gói bánh trở nên dễ dàng hơn. Lá quá già sẽ không tạo được mùi thơm cho bánh, lá quá non lại rất dễ bám dính vào bánh, rất bất tiện khi bóc vỏ. Thông thường một chiếc bánh chưng sẽ cần đến 4 lá dong, bạn nên lưu ý mua đủ số lượng lá nhé.

    Sợi lạt

    Tiếp đến là lạt buộc được chẻ khéo léo từ cây tre bánh tẻ (cây tre không quá non hay quá già), giúp cho việc buộc bánh được dẻo dai và chắc.  Sợi lạt chuyên dùng để gói bánh là lạt giang, có độ mềm, mỏng và độ dẻo vừa đủ. Mỗi chiếc bánh cần từ 2-4 sợi lạt để có thể cố định bánh chắc chắn và vuông vức nhất.

    Gạo nếp

    Một trong những nguyên liệu quan trọng nhất là gạo. Gạo làm bánh phải là gạo nếp thơm, hạt tròn đều, chắc mẩy, giúp cho bánh thêm dẻo và mang trọn hương vị đồng quê. Tốt nhất bạn nên sử dụng loại nếp cái hoa vàng (nếp bắc ), đặc điểm là có hạt to tròn đều để cốt bánh được dẻo và thơm ngon.

    Đậu xanh, thịt lợn và các gia vị cần thiết

    Đậu xanh, thịt lợn cũng là những nguyên liệu không thể thiếu. Chọn đậu mới thu hoạch, ruột vàng, bở bùi, hạt tròn và mẩy. Thịt lợn thường được dùng là loại thịt ba chỉ, lí do dùng loại thịt này là bởi khi ăn, bánh sẽ có độ béo vừa phải. Thêm một mẹo để khiến nhân bánh ngon hơn là chọn thịt ba chỉ hoặc thịt vai sấn. Tránh những miếng thịt quá nạc, sẽ khiến nhân bánh bị khô. Thịt quá mỡ khi ăn cũng sẽ rất nhanh ngán.Ngoài ra, bánh chưng còn có thêm một số loại gia vị như muối, hạt tiêu… Tất cả sẽ góp phần tạo nên một món ăn truyền thống đặc biệt và khó quên.

    Sơ chế nguyên liệu

    Quy trình gói một chiếc bánh chưng đòi hỏi sự cẩn thận và khéo léo. Bạn đã chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu làm bánh chưng chưa nào? Bây giờ chúng ta sẽ đến với công đoạn sơ chế, tưởng chừng đơn giản nhưng lại rất quan trọng. Nếu không biết cách sơ chế hay sơ chế sai cách, dù nguyên liệu có tươi ngon đến mấy cũng không thể cho ra chiếc bánh chuẩn vị.

    Gạo nếp cho vào nước lạnh rồi ngâm qua đêm, hoặc ngâm từ 6-8 tiếng trước khi nấu. Sau đó vo sạch và bóp cùng một ít muối hạt.

    Đậu xanh ngâm trong nước lạnh khoảng chừng 2 tiếng. Tiếp đến vo thật sạch rồi cho vào nồi, thêm một ít muối hạt và đồ chín. Khi đậu xanh đã chín hẳn, đánh nhuyễn thật đều tay rồi vo thành từng nắm vừa tay.

    Thịt ba chỉ rửa qua hai nước. Lúc đầu sử dụng nước muối loãng, sau đó mới rửa lại với nước sạch. Thịt thái miếng dày từ 1-2 cm, dài khoảng 5-6cm. Cho vào tô và ướp cùng một ít hạt tiêu và muối.

    Rửa sạch hai mặt lá dong, dùng khăn khô lau thật sạch và để ráo nước. Dùng dao cẩn thận cắt dọc sống lá, lưu ý không nên cắt quá sâu để tránh làm rách lá, bánh sẽ không được ngon. Nếu muốn bánh chưng có màu tươi và đẹp hơn, bạn có thể giã nhỏ lá riềng, trộn chung với gạo nếp khi nấu, mẹo này sẽ giúp cho bánh có màu xanh mướt từ vỏ cho đến nhân bánh.

    Hướng dẫn cách gói bánh chưng đúng chuẩn

    Cách gói bánh chưng vuông bằng tay không cần khuôn

    Lấy một chiếc mâm rộng, xếp lá một bên, lạt một bên, gạo và đậu, nhân thịt lợn để phía trước. Chọn hai chiếc lá to đặt song song, sao cho mặt lá không có gân lá hướng xuống dưới. Xếp hai chiếc lá khác lên trên hai lá này theo hình chữ thập, mặt lá không có gân quay lên trên.

    Đổ một nửa gạo lên trên, cho một nửa đỗ, xếp nhân thịt lợn rồi cho tiếp nửa đỗ, sau đó là nửa gạo còn lại. Cuộn lá dong lên gói bánh, sau đó bẻ hai đầu cho vuông thành, sắc cạnh. Gói tiếp bằng hai chiếc lá bên ngoài, dùng lạt buộc lại cho chắc. Khi gói bánh, phải gói chặt tay thì bánh nấu mới rền, dẻo, không bị thấm nước vào bên trong.

    Cách gói bánh chưng bằng khuôn

    Cần chuẩn bị thêm 1 khuôn gói bánh chưng bằng gỗ.

    Xếp lạt thành hình chữ nhật, đặt khuôn bánh lên trên rồi gấp lá dong lại vuông vức, cho vào khuôn. Lưu ý, để bánh có màu đẹp, bạn nên để mặt xanh đậm của lá vào bên trong. Cho khoảng 200 gram gạo nếp vào khuôn, dàn đều. Sau đó lần lượt rải 100 gram đậu xanh, đặt một miếng thịt lên rồi tếp tục rải 100 gram đậu xanh phủ kín thịt. Không nên rải đậu kín hết các cạnh khuôn mà để chừa khoảng 1.5 cm.

    Thêm 200 gram gạo nếp lên trên cùng, rải kín phần đậu xanh, ấn nhẹ cho gạo ở mặt bánh và các góc nén xuống. Gập các cạnh lá lại, dùng kéo cắt chỗ lá thừa không cần thiết. Dùng tay trái giữ cho lá không bị bung, tay phải từ từ lấy khuôn ra, đeo vào cổ tay trái. Nhẹ nhàng đổi tay phải sang giữ lá rồi bỏ khuôn ra khỏi tay, kéo hai đầu của các sợi lạt cột lại thật chặt. Cột thêm lạt vào bánh cho chắc chắn và cắt những chỗ lạt dư sao cho bánh trông gọn và đẹp mắt nhất.

    Tiến hành nấu bánh chưng & Hướng dẫn cách bảo quản

    Lót đáy nồi bằng một ít lá nhỏ, cuống lá. Bánh xếp từng cặp một, úp vào nhau, chèn cho chắc, đổ ngập nước và bắt đầu luộc chừng 10 đến 14 giờ đồng hồ. Bánh chín, vớt ra, rửa sạch. Xếp bánh lên bàn, dùng tấp ván đặt lên trên, đè thêm một số vật nặng để bánh ráo hết nước, để lâu không bị mốc.

    Bánh gói xong được đem luộc trong thời gian khoảng 10-12 tiếng. Bánh sau khi vớt ra khỏi nồi phải để một ngày cho bánh ráo nước và bớt dính, sau đó có thể sử dụng.

    Bánh chưng luộc xong giữ được hình dáng vuông vức, thơm mùi lá dong, bánh gói chặt tay, khi bóc ra vẫn có màu xanh mướt, hương vị đậm đà và thơm nhẹ từ muối, hạt tiêu. Phần gạo dẻo thơm, phần nhân đỗ bùi ngậy và nhân thịt có đủ nạc, mỡ ngon mà không ngấy.

    Bánh chưng là một món ăn đặc trưng của chúng ta, luôn luôn được sử dụng vào dịp lễ Tết, là một món ăn mang đậm nét đẹp văn văn hóa dân tộc. Dù có đi đâu hay làm gì thì vào mỗi dịp Tết, trong mỗi gia đình Việt Nam cũng không thể thiếu món bánh chưng để cúng ông bà Tổ Tiên. Dù hiện nay có muôn vàn loại bánh ngon nhưng bánh chưng vẫn mãi là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết. Là một người con Việt Nam mỗi chúng ta nên giữ gìn món bánh cổ truyền ấy!

    Để bánh chưng dẻo thơm đúng điệu, bạn cần chọn được loại gạo nếp ngon, có mùi thơm nhẹ, tự nhiên, hạt đều, sáng bóng. Không nên mua gạo nếp bị xát quá kỹ vì loại gạo này đã mất vitamin và chỉ nên mua lượng gạo nếp vừa đủ để làm bánh vì gạo nếp để lâu ngày rất dễ bị ẩm mốc, chất lượng giảm và gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Ngoài ra, bạn nên mua gạo ở những cơ sở uy tín và đáng tin cậy vì gạo giả đang được bày bán tràn lan trên thị trường, rất nguy hiểm nếu chúng ta không may ăn phải. Quý khách hàng hãy tin tưởng lựa chọn Gạo Phương Nam chúng tôi để có được nguồn gạo nếp chất lượng tạo nên chiếc bánh chưng thơm ngon nhưng vẫn giữ trọn vị truyền thống!

    THÔNG TIN LIÊN HỆ:

    CÔNG TY CỔ PHẦN LƯƠNG THỰC PHƯƠNG NAM

    Chia sẻ:
    0
    Zalo
    Hotline